Mieszkasz za granicą? Otrzymasz receptę transgraniczną - zrealizujesz ją w dowolnym kraju Unii Europejskiej.
7 dni w tygodniu

INFOLINIA 799-399-399

HomeAutyzm i zespół Aspergera – leczenie

Autyzm i zespół Aspergera – leczenie

Autyzm i Zespół Aspergera – profesjonalna diagnoza i kompleksowe wsparcie od najlepszych Specjalistów

Umów się online na wizytę lub zadzwoń: 799 399 499

Na temat zespołu Aspergera i autyzmu z roku na rok przybywa coraz więcej wiedzy, co pozwala na znacznie lepsze zrozumienie obu zaburzeń. Pod pewnymi względami zespół Aspergera i autyzm są do siebie podobne. Zgodnie z obecnie obowiązującymi klasyfikacjami są to dwa odrębne zaburzenia, które charakteryzują się różnym stopniem nasilenia objawów.  

Dowiesz się z poniższego artykułu:

  • co to jest zespół Aspergera,
  • jak objawia się zespół Aspergera u dzieci,
  • jakie są cechy dziecka z Aspergerem,
  • jak wygląda diagnoza Aspergera,
  • jak rozpoznać autyzm i jego pierwsze objawy,
  • jak wygląda leczenie autyzmu u dzieci,
  • i jak postępować w przypadku zespołu Aspergera.

Zespół Aspergera i autyzm – definicja

W Międzynarodowej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10, autyzm i zespół Aspergera zaklasyfikowane zostały do grupy tzw. całościowych zaburzeń rozwojowych. Klasyfikacja Zaburzeń Psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego DSM-V z kolei podporządkowała autyzm i zespół Aspergera do tzw. spektrum zaburzeń autystycznych lub spektrum autyzmu (ang. ASD – Autism Spectrum Disorder). 

W styczniu 2022 roku Światowa Organizacja Zdrowia przyjęła nową wersję międzynarodowej klasyfikacji ICD-11. W zaktualizowanej wersji ICD-11 nie znajdziemy już określeń, takich jak zespół Aspergera, czy autyzm. Oba pojęcia zostały zastąpione nowym określeniem „zaburzenie ze spektrum autyzmu”, a poszczególne podkategorie zaburzenia odnoszą się do różnorodności w funkcjonowaniu intelektualnym i językowym. Cechą wspólną różnych zaburzeń ze spektrum autyzmu nadal pozostają 3 obszary funkcjonowania wymienione w ICD-10, czyli: zaburzenia w komunikacji, sztywność zachowań, zaburzenia w funkcjonowaniu społecznym.

Warto pamiętać, że od momentu wprowadzenia ICD-11 Polska ma 5-letni okres na wdrożenie klasyfikacji oraz dostosowanie jej do systemu krajowego. W związku z tym aktualnie obowiązującą klasyfikacją w polskim systemie pozostaje ICD-10 – klasyfikacja, na której skupimy się w poniższym artykule. 

Zespół Aspergera – objawy

Najbardziej charakterystyczne objawy zespołu Aspergera przejawiają się w trzech obszarach:

  1. Komunikacja z innymi,
  2. Interakcje społeczne,
  3. Zainteresowania i aktywności (stereotypowe wzorce).

Charakter objawów będzie natomiast różnić się od siebie w zależności od wieku danej osoby. Dziecko z zespołem Aspergera będzie bowiem przejawiać inne symptomy niż np. charakterystyczne objawy zespołu Aspergera u dorosłych.

Zespół Aspergera – objawy u dzieci

Zespół Aspergera u dzieci objawia się przede wszystkim problemami w interakcjach społecznych z rówieśnikami. Dziecko nie interesuje się relacjami z innymi, nie odczuwa chęci wchodzenia w żadne kontakty z rówieśnikami. Do innych objawów zespołu Aspergera u dzieci zalicza się:

  • powtarzalne i sztywne wzorce zachowania,
  • nieadekwatne reakcje na różne sytuacje,
  • przywiązanie do rutyny,
  • dziecko lepiej radzi sobie w znanych dobrze miejscach i sytuacjach,
  • chęć przebywania w towarzystwie dorosłych zamiast w towarzystwie rówieśników,
  • ograniczone i stereotypowe (obsesyjne) zainteresowania,
  • specyficzna mowa, często nieadekwatna do wieku dziecka,
  • tendencja do zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych. 

Zespół Aspergera – objawy u nastolatków

Zespół Aspergera u nastolatków również charakteryzuje się nieprawidłowościami w kontaktach z rówieśnikami. Nastolatkowie są nieśmiali i wycofani, izolują się od innych, niechętnie pracują w grupie i wolą spędzać czas w samotności. Najchętniej zajmują się swoimi zainteresowaniami, które często są nietypowe i obsesyjne. Podobnie, jak młodsze dzieci z zespołem Aspergera, nastolatkowie wykazują zamiłowanie do powtarzalności.

Zespół Aspergera – objawy u dorosłych

Objawy zespołu Aspergera u dorosłych będą podobne do tych obserwowanych u dzieci, ale będą one dostosowane do wieku danej osoby. Wśród symptomów u dorosłych możemy zaobserwować nieumiejętność prowadzenia rozmów, trudności w relacjach społecznych, trudności z wyrażaniem własnych uczuć, brak zrozumienia metafor, sarkazmu oraz ironii, zachowania obsesyjno-kompulsywne, tendencja do schematycznych zachowań oraz trudności z przystosowaniem się do zmian/nowych sytuacji. 

Autyzm – objawy

Mówiąc o objawach autyzmu, możemy mówić o tzw. triadzie autystycznej. Określa ona obszary, w których Pacjenci z autyzmem wykazują nieprawidłowości – te same, co w przypadku ZA:

  1. Komunikacja,
  2. Interakcje Społeczne,
  3. Powtarzalne, stereotypowe zachowania.

To, co odróżnia autyzm od zespołu Aspergera to jednak inne nasilenie i nieco odmienny charakter objawów w powyżej wymienionych sferach.

Autyzm dziecięcy – objawy u dzieci

Pierwsze objawy autyzmu da się zaobserwować już u niemowląt i dzieci do 3. roku życia. Autyzm u niemowlaka będzie objawiał się m.in. trudnościami z nawiązywaniem kontaktu wzrokowego, brakiem zainteresowania innymi osobami, brakiem wodzenia wzrokiem za rzeczami, na które patrzy rodzic, brakiem odwzajemniania uśmiechów i brakiem naśladowania ekspresji twarzy rodzica. 

Pozostałe objawy autyzmu u starszego dziecka to:

  • niereagowanie na własne imię,
  • trudności z nawiązywaniem i utrzymywaniem kontaktu wzrokowego,
  • brak zainteresowania innymi dziećmi,
  • specyficzna forma zabawy (np. gromadzenie lub porządkowanie zabawek),
  • autyzm w przedszkolu przejawia się brakiem zainteresowania zabawami grupowymi,
  • opóźniony rozwój mowy lub/i ograniczone rozumienie mowy,
  • nadwrażliwość lub obniżona wrażliwość na bodźce zewnętrzne,
  • czasami impulsywność i nadpobudliwość,
  • przywiązanie do rutyny,
  • echolalie – powtarzanie usłyszanych słów.

Autyzm – objawy u dorosłych

Autyzm u dorosłych może objawiać się na wiele sposobów. Wszystko zależy od nasilenia zaburzenia. Niektóre osoby z autyzmem mogą stosunkowo dobrze radzić sobie w codziennym funkcjonowaniu. Niemniej jednak w większym lub mniejszym stopniu można zaobserwować u nich charakterystyczne cechy, takie jak:

  • nieutrzymywanie kontaktu wzrokowego podczas rozmowy,
  • brak rozumienia metafor, ironii, sarkazmu,
  • preferowanie pracy i spędzania czasu w samotności,
  • trudności z ekspresją emocji,
  • nieadekwatne reakcje na różne sytuacje oraz trudności w nawiązywaniu relacji. 

Autyzm – odmiany

W obecnie obowiązującej klasyfikacji, zastosowano rozróżnienie na dwie odmiany autyzmu:

  • Autyzm dziecięcy (autyzm wczesnodziecięcy) – diagnozowany jest u dzieci, u których objawy autyzmu obserwowane były przed 3. rokiem życia. Wówczas do postawienia diagnozy u dziecka muszą wystąpić nieprawidłowości w funkcjonowaniu w trzech kluczowych dla autyzmu obszarach (komunikacji, interakcji społecznych, zachowaniu).
  • Autyzm atypowy – rozpoznanie autyzmu atypowego stawiane jest wtedy, gdy objawy autyzmu pojawiają się dopiero po 3. roku życia. Osoba z autyzmem atypowym nie spełnia wszystkich kryteriów diagnozy autyzmu, np. funkcjonuje dobrze w sferze komunikacji i interakcji społecznych, a trudności wykazuje jedynie w obszarze dotyczącym sztywnych wzorców zachowania.

Zespół Aspergera a autyzm

Zakłada się, że osoby z zespołem Aspergera, w porównaniu do osób z autyzmem, lepiej radzą sobie w codziennym funkcjonowaniu. Charakteryzuje je wyższy poziom funkcji poznawczych i posługiwania się mową. Osoby z Aspergerem lepiej komunikują się z innymi osobami. Ich słownictwo jest bogate i jednocześnie specyficzne, natomiast u dzieci z autyzmem rozwój mowy jest często opóźniony. Właśnie z tego powodu zespół Aspergera często określany jest mianem tzw. “autyzmu wysokofunkcjonującego”. 

Autyzm i Zespół Aspergera – przyczyny

Pomimo wielu lat badań naukowych, konkretne przyczyny autyzmu i zespołu Aspergera nie zostały jeszcze dokładnie poznane. Wiemy jednak, jakie czynniki mogą mieć wpływ na rozwój zaburzenia. Są to:

  • czynniki genetyczne – mutacja genetyczna chromosów 3,4,7 i 11,
  • przebieg ciąży i porodu, np. urazy okołoporodowe,
  • wiek ojca – powyżej 40. roku życia może zwiększać ryzyko pojawienia się u dziecka zaburzeń ze spektrum autyzmu,
  • uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego,
  • infekcje mózgu.

Zespół Aspergera i autyzm – dziedziczenie

Czy zaburzenia ze spektrum autyzmu są dziedziczne?

Ani zespół Aspergera, ani autyzm nie są dziedziczone. Możliwe jest jednak odziedziczenie podatności na wystąpienie zaburzenia ze spektrum autyzmu. 

Jak rozpoznać autyzm u dziecka i Zespół Aspergera?

Wiele osób zastanawia się, w jaki sposób możemy szybko rozpoznać autyzm i zespół Aspergera. Wygląd zewnętrzny w żaden sposób nie zdradzi nam tego, czy dana osoba znajduje się w spektrum autyzmu lub ma zespół Aspergera. Rozpoznanie obu zaburzeń zazwyczaj rozpoczyna się od zaobserwowania niepokojących objawów przez rodziców. W przypadku zauważenia jakichkolwiek symptomów należy następnie udać się do Specjalisty, który zdecyduje, czy istnieje ryzyko wystąpienia zaburzenia ze spektrum autyzmu, a następnie zaproponuje dalszą drogę postępowania. 

Autyzm i Zespół Aspergera – diagnoza

Zarówno autyzm, jak i zespół Aspergera cechują się niespecyficznymi objawami, w związku z czym do rozpoznania lub wykluczenia zaburzeni, konieczna jest całościowa diagnoza psychologiczna. Diagnoza w kierunku autyzmu i zespołu Aspergera w PsychoMedic składa się z 5 spotkań stacjonarnych i prowadzona jest przez wykwalifikowany zespół Specjalistów w dziedzinie zdrowia psychicznego. Warto na tym etapie wspomnieć, że z racji specyfiki objawów, diagnoza u dzieci prowadzona jest tylko i wyłącznie stacjonarnie. Niemożliwa jest więc diagnoza Aspergera online ani diagnoza autyzmu zdalnie.

Schemat stacjonarnej diagnozy dzieci wygląda następująco:

  • W pierwszym spotkaniu udział biorą wyłącznie rodzice. Wizyta opiera się na wywiadzie diagnostycznym na temat zaobserwowanych objawów i funkcjonowania dziecka w domu oraz w szkole.
  • W drugim i trzecim spotkaniu udział bierze już dziecko. Psycholog-diagnosta przeprowadza wówczas pogłębioną diagnozę psychologiczną, opierającą się najczęściej na wykorzystaniu narzędzia ADOS-2, tzw. testu na autyzm u dzieci. W zależności od nasilenia objawów Specjalista może również podjąć decyzję o zastosowaniu innych narzędzi psychologicznych.
  • Czwarte spotkanie to wizyta u psychiatry dziecięcego, podczas której psychiatra obserwuje zachowanie dziecka. Samo badanie lekarskie opiera się na wspólnej zabawie lub rozmowie, w zależności od wieku Pacjenta.
  • Ostatnie spotkanie ponownie odbywa się bez obecności dziecka i poświęcone jest omówieniu diagnozy oraz dalszych ścieżek postępowania. Na tym etapie rodzice otrzymują pisemne zaświadczenie lekarskie oraz opinię psychologiczno-psychiatryczną.

W PsychoMedic diagnozujemy również osoby dorosłe, które zaobserwowały u siebie objawy autyzmu lub zespołu Aspergera, lub zostały skierowane na diagnozę przez innego Specjalistę. W PsychoMedic oferujemy diagnozę autyzmu online dla dorosłych, która prowadzona jest przez autorską platformę do wideokonsultacji lub przez Skype. Diagnoza online dorosłych wygląda podobnie, jak diagnoza stacjonarna dziecka i opiera się na 5 spotkaniach diagnostycznych. Podczas całego procesu wykorzystywany jest jednak test MMPI-2 lub inne testy psychologiczne, dostosowane do danego Pacjenta. 

Diagnoza autyzmu online dla dorosłych kończy się wystawieniem pełnowartościowej diagnozy klinicznej honorowanej przez lekarzy i wszelkie instytucje. Nasi Specjaliści nie pozostawiają Pacjentów bez odpowiedniego wsparcia i oprócz diagnozy, oferują również dalsze postępowanie terapeutyczne. 

Autyzm dziecięcy – czy jest uleczalny? Jak wyleczyć Aspergera?

Trudno mówić o wyleczeniu autyzmu lub zespołu Aspergera w momencie, gdy żadne z wyżej wymienionych zaburzeń nie jest uznawane za chorobę. Oba zaburzenia traktowane są jedynie jako pewien odmienny model funkcjonowania, którego nie da się “wyleczyć”. Niemniej jednak dzięki wczesnemu rozpoznaniu i wdrożeniu odpowiedniej terapii, jesteśmy w stanie zapewnić dziecku właściwe warunki rozwoju. W przypadku starszych Pacjentów złagodzenie objawów autyzmu lub zespołu Aspergera pozwoli na poprawę codziennego funkcjonowania w różnych sferach życia.  

Leczenie autyzmu u dzieci / Jak leczyć zespół Aspergera?

W dzisiejszych czasach możliwa jest terapia autyzmu online lub terapia Aspergera online. Leczenie obu tych zaburzeń może opierać się na wideowizytach, które dają szansę na rozwijanie umiejętności społecznych i naukę nawiązywania relacji. Terapia zdalna Aspergera i terapia zdalna autyzmu mogą być w razie potrzeby uzupełniane także konsultacjami psychiatrycznymi online.

W PsychoMedic oferujemy regularne wsparcie psychoterapeuty zarówno dla osób z autyzmem i zespołem Aspergera, jak i dla członków ich rodzin, którzy chcą dowiedzieć się, jak postępować z dzieckiem z zespołem Aspergera oraz jak radzić. Zachęcamy również do udziału w stacjonarnych treningu umiejętności społecznych oraz treningów zastępowania agresji dla dzieci. W PsychoMedic organizujemy także wsparciowe, grupowe spotkania terapeutyczne dla dorosłych osób w spektrum autyzmu.