Autyzm i Zespół Aspergera: diagnoza (Poznań), kompleksowe leczenie zespołu Aspergera dla dzieci i terapia autyzmu zdalnie dla dorosłych
Sprawdź dostępne terminy lub zadzwoń: 736 36 36 36
Zespół Aspergera (ZA) od wielu lat utożsamiany jest z wysokofunkcjonującą postacią autyzmu. W aktualnej Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych (ICD-11) nastąpiła jednak istotna zmiana, mianowicie zrezygnowano z oddzielnego terminu „zespół Aspergera„, włączając go do szerszej kategorii zaburzeń ze spektrum autyzmu.
Zmiana ta ma swoje uzasadnienie kliniczne, ponieważ autyzm oraz zespół Aspergera u dzieci charakteryzują się w wielu przypadkach podobnymi objawami. Rezygnacja z terminu „zespół Aspergera” w najnowszej klasyfikacji diagnostycznej nie wpływa jednak na dostępność profesjonalnej pomocy dla dzieci spełniających te kryteria. Zmiana dotyczy wyłącznie zmiany nazewnictwa, a osoby z objawami charakterystycznymi dla zespołu Aspergera nadal otrzymują diagnozę i odpowiednie wsparcie terapeutyczne, klasyfikowane obecnie w ramach spektrum autyzmu.
W przypadku zauważenia niepokojących objawów i zachowań dziecka, które mogą wskazywać na ZA, warto więc zgłosić się do Specjalisty, który przeprowadzi profesjonalną diagnozę zespołu Aspergera. Diagnozę przeprowadzamy w naszych poradniach zdrowia psychicznego, m.in. w Poznaniu przy ul. Kazimierza Wielkiego 5/lok U5 lub ul. Głogowskiej 146/lokal U1.
Na czym polega zespół Aspergera i autyzm?
Dotychczasowa klasyfikacja ICD-10 wyróżniała autyzm i zespół Aspergera jako odrębne jednostki w grupie całościowych zaburzeń rozwojowych. Aktualna klasyfikacja ICD-11 wprowadziła jednak istotne zmiany: wszystkie wcześniejsze kategorie, w tym autyzm dziecięcy, zespół Aspergera czy autyzm atypowy, zostały zintegrowane pod jednym terminem: zaburzenie ze spektrum autyzmu (ASD – Autism Spectrum Disorder).
Według definicji ICD-11, zaburzenie ze spektrum autyzmu „charakteryzuje się uporczywymi trudnościami w inicjowaniu i podtrzymywaniu wzajemnych interakcji społecznych oraz komunikacji społecznej, a także ograniczonym, powtarzalnym repertuarem zachowań, aktywności lub zainteresowań”. Te symptomy są wyraźnie nietypowe lub nadmierne w stosunku do wieku rozwojowego osoby oraz kontekstu kulturowego, w którym funkcjonuje.
Współczesna klasyfikacja diagnostyczna również odeszła od sztywnego podziału na poszczególne „typy” autyzmu. Zamiast tego wprowadzono system różnicowania oparty na trzech kluczowych kryteriach dodatkowych.
Pierwszym kryterium jest obecność lub brak niepełnosprawności intelektualnej towarzyszącej zaburzeniu ze spektrum autyzmu. Drugie kryterium dotyczy stopnia rozwoju funkcjonalnego języka: od całkowitego braku mowy po pełne umiejętności werbalne. Trzecie kryterium uwzględnia natomiast współwystępowanie innych trudności lub zaburzeń, takich jak epilepsja, zaburzenia lękowe czy ADHD u dzieci.
Objawy zespołu Aspergera i Autyzmu – jak rozpoznać?
Objawy zaburzeń ze spektrum autyzmu koncentrują się w trzech głównych obszarach funkcjonowania:
Trudności w komunikacji:
- opóźnienie w nabywaniu języka mówionego,
- trudność w spontanicznym rozpoczynaniu rozmowy,
- dosłowne interpretowanie wypowiedzi,
- ograniczona gestykulacja i ekspresja mimiczna,
- unikanie lub brak stabilnego kontaktu wzrokowego,
- trudność w dostosowaniu sposobu mówienia do sytuacji,
- brak umiejętności odczytywania sygnałów pozawerbalnych.
Trudności społeczne:
- brak naturalnej potrzeby kontaktu z innymi,
- trudność w rozumieniu emocji i zachowań rozmówców,
- problemy z utrzymaniem relacji,
- zachowania postrzegane jako nietypowe,
- poczucie wyobcowania,
- rozmowy prowadzone głównie na własny temat.
Ograniczone wzorce zachowań:
- niechęć do zmian w codziennej rutynie,
- powtarzalne ruchy lub czynności,
- intensywne zainteresowanie wąską dziedziną,
- potrzeba porządkowania i układania przedmiotów,
- szczególna wrażliwość na bodźce,
- trudność w przechodzeniu do nowych zadań.
Diagnoza Aspergera i diagnoza autyzmu: Krok po kroku
Proces diagnostyczny zaburzeń ze spektrum autyzmu wymaga zastosowania standaryzowanych procedur oraz wielospecjalistycznego podejścia. W poradni zdrowia psychicznego PsychoMedic Poznań oferujemy trzy ścieżki diagnostyczne.
Pierwszym etapem każdej diagnozy jest szczegółowe spotkanie z rodzicami lub opiekunami dziecka. Podczas tej konsultacji psycholog dziecięcy-diagnosta zbiera dokładny wywiad dotyczący rozwoju dziecka od narodzin, obserwowanych objawów, funkcjonowania w różnych środowiskach oraz trudności, które skłoniły do zgłoszenia się po pomoc.
Diagnostyka psychologiczna stanowi centralny element procesu i może przebiegać według dwóch głównych modeli. Pierwszy model opiera się na wykorzystaniu protokołu ADOS-2 (Autism Diagnostic Observation Schedule), uznawanego za najbardziej wiarygodne narzędzie diagnostyczne w kierunku spektrum autyzmu. Test ADOS-2 jest w pełni ustandaryzowany, co oznacza, że jest w taki sam sposób przeprowadzany dla wszystkich badanych osób. W przypadku dzieci diagnostyka polega na strukturyzowanej obserwacji podczas specjalnie zaprojektowanych aktywności lub rozmów, które ujawniają charakterystyczne wzorce zachowań społecznych i komunikacyjnych.
Alternatywny model diagnostyki wykorzystuje inne sprawdzone narzędzia psychometryczne, w tym testy oceniające poziom rozwoju intelektualnego i poznawczego dziecka. Do najczęściej stosowanych należą skala Leiter-3 oraz test inteligencji Stanford-Binet, które pozwalają na kompleksową ocenę funkcjonowania poznawczego w kontekście podejrzewanej diagnozy spektrum autyzmu.
Po zakończeniu badań psychologicznych ma natomiast miejsce konsultacja psychiatryczna. Psychiatra dziecięcy przeprowadza wówczas badanie kliniczne, które obejmuje rozmowę z dzieckiem dostosowaną do jego wieku oraz obserwację zachowania w sytuacjach naturalnych i podczas zabawy. Na podstawie tego badania oraz analizy wyników testów psychologicznych wystawiana jest oficjalna diagnoza medyczna.
Na ostatnią wizytę natomiast ponownie zapraszani są wyłącznie rodzice, a jej przebieg służy omówieniu wyników diagnozy oraz zaproponowaniu indywidualnej ścieżki postępowania dostosowanej do potrzeb i problemów dziecka.
Trzeci proponowany model diagnozy to tzw. model uproszczony, który realizowany jest w trakcie 2 spotkań. Na pierwszym spotkaniu psycholog-diagnosta przeprowadza badanie przy użyciu protokołu ADOS-2, na drugim z kolei szczegółowo omawia diagnozę, przekazuje rodzicom profesjonalną opinię psychologiczną oraz w razie potrzeby, proponuje możliwe ścieżki leczenia, takie jak np. psychoterapia czy farmakoterapia.
Autyzm, zespół Aspergera i diagnoza online. Czy diagnoza Aspergera online jest możliwa?
Z uwagi na specyfikę objawów oraz konieczność bezpośredniej obserwacji zachowań, diagnoza zaburzeń ze spektrum autyzmu u dzieci odbywa się wyłącznie w formie stacjonarnej. Nie ma więc możliwości przeprowadzenia rzetelnej diagnozy Aspergera ani diagnozy autyzmu (obecnie: ASD) w formule zdalnej.
Wynika to z natury objawów, które wymagają precyzyjnej obserwacji w kontrolowanych warunkach diagnostycznych. Psycholog musi mieć możliwość obserwowania dziecka podczas różnorodnych interakcji społecznych, zabaw oraz reakcji na bodźce sensoryczne.
Poza tym standardowe narzędzia diagnostyczne, takie jak protokół ADOS-2, zostały opracowane z myślą o bezpośredniej interakcji w specjalnie przygotowanym środowisku diagnostycznym. Nie istnieją obecnie zwalidowane metody przeprowadzenia rzetelnej diagnozy autyzmu czy zespołu Aspergera u dzieci w formule online.
W PsychoMedic przeprowadzamy jedynie diagnozę zaburzeń ze spektrum autyzmu online dla dorosłych, którą prowadzimy w wersji wideo przez wybrany komunikator. Diagnoza online dorosłych wygląda podobnie, jak diagnoza stacjonarna dziecka i opiera się na 5 spotkaniach diagnostycznych. Podczas całego procesu wykorzystywany jest jednak test MMPI-2 lub inne testy psychologiczne, dostosowane do danego Pacjenta.
Diagnoza autyzmu online dla dorosłych kończy się wystawieniem pełnowartościowej diagnozy klinicznej honorowanej przez lekarzy i wszelkie instytucje. Nasi Specjaliści nie pozostawiają Pacjentów bez odpowiedniego wsparcia i oprócz diagnozy, oferują również dalsze postępowanie terapeutyczne.
Autyzm i Zespół Aspergera – jak leczyć?
Trudno mówić o wyleczeniu autyzmu lub zespołu Aspergera w momencie, gdy żadne z wyżej wymienionych trudności nie jest uznawane za chorobę. Oba z nich traktowane są jedynie jako pewien odmienny model funkcjonowania, którego nie da się “wyleczyć”. Niemniej jednak dzięki wczesnemu rozpoznaniu i wdrożeniu odpowiedniej terapii jesteśmy w stanie zapewnić dziecku właściwe warunki rozwoju. W przypadku starszych Pacjentów złagodzenie objawów autyzmu lub zespołu Aspergera pozwoli na poprawę codziennego funkcjonowania w różnych sferach życia.
Skuteczność terapii zależy natomiast w dużej mierze od wczesnego rozpoczęcia interwencji oraz systematyczności działań. Im wcześniej dziecko otrzyma profesjonalne wsparcie, tym lepsze perspektywy rozwoju jego umiejętności społecznych i komunikacyjnych. Leczenie autyzmu u dzieci (Poznań) prowadzone jest przez interdyscyplinarny zespół Specjalistów, którzy współpracują w celu opracowania indywidualnego planu terapeutycznego.
Terapia autyzmu (Poznań) i zespołu Aspergera obejmuje różnorodne metody dostosowane do wieku, poziomu funkcjonowania oraz specyficznych potrzeb każdej osoby. Podstawowe formy wsparcia koncentrują się na rozwijaniu kompetencji społecznych, nauce rozpoznawania i wyrażania emocji, doskonaleniu umiejętności komunikacyjnych oraz budowaniu strategii radzenia sobie ze stresem.
Współczesna technologia umożliwia również terapię autyzmu online, która stała się szczególnie popularna jako uzupełnienie tradycyjnych form wsparcia. Terapia zdalna autyzmu (Poznań) prowadzona jest za pomocą wybranego komunikatora i odbywa się przez 7 dni w tygodniu od 8:00 do 21:00.
W niektórych przypadkach leczenie autyzmu (Poznań) i zespołu Aspergera może być również wspomagane farmakoterapią, szczególnie gdy w przebiegu ASD współwystępują inne trudności, takie jak zaburzenia lękowe, depresja czy ADHD. Z racji tego, że jesteśmy wielospecjalistyczną placówką zdrowia psychicznego, w razie potrzeby psycholog pokieruje Państwa na wizytę do zaufanego lekarza psychiatry.
Terapia zdalna aspergera (Poznań) obejmuje również wsparcie dla rodzin – udzielamy wsparcia i przekazujemy wskazówki rodzicom dzieci z zespołem Aspergera jak postępować w trudnych sytuacjach, jak reagować na reakcje i emocje dziecka oraz jak wspierać je w codziennym funkcjonowaniu.