ADHD, czyli inaczej: zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (albo: zaburzenie hiperkinetyczne) uważane jest najczęściej za przypadłość typową dla wieku dziecięcego. Większość z nas, myśląc o ADHD, wyobraża sobie przeważnie niegrzecznego chłopca w wieku szkolnym, który ciągle rozrabia, jest wiecznie rozkojarzony i nie potrafi „usiedzieć w miejscu”. I choć świadomość społeczna w tym obszarze nieustannie rośnie – w dalszym ciągu niewielu z nas wie, że nadpobudliwość psychoruchowa może dotyczyć również dorosłych osób (zarówno mężczyzn, jak i kobiet) – w istotny sposób utrudniając im codzienne funkcjonowanie.
Szacuje się, że na zespół nadpobudliwości psychoruchowej może cierpieć nawet od 2 do 5 % dorosłych. Nierzadko przez długi czas nie są oni świadomi tego, co jest przyczyną ich dolegliwości, wśród których najczęstsze są: problemy z koncentracją, chwiejność nastrojów, czy trudności w doprowadzaniu spraw do końca. Warto w tym miejscu podkreślić, że ADHD nigdy nie pojawia się dopiero w dorosłości. Jest to zaburzenie, które swoje początki ma zawsze w wieku dziecięcym, zdarza się jednak, że przez wiele lat pozostaje niezdiagnozowane.
Przekonanie, że „z ADHD się wyrasta” ma niewiele wspólnego z prawdą – badania pokazują, że u 2/3 osób, u których w dzieciństwie zdiagnozowano zespół nadpobudliwości psychoruchowej, objawy ADHD utrzymały się w okresie dojrzewania oraz dorosłości, choć niekoniecznie w takiej samej postaci. Nierzadko zdarza się, że dorośli ludzie o diagnozie ADHD dowiadują się niejako „przypadkiem” – wskutek zgłoszenia się do psychologa z pozornie zupełnie innym problemem. Jakie zatem mogą być symptomy zaburzenia hiperkinetycznego u osób pełnoletnich? Co powinno zwrócić naszą uwagę i co może być wskazaniem do diagnozy w tym właśnie kierunku?
Najczęstsze objawy ADHD u dorosłych
Warto w tym miejscu przypomnieć trzy główne – tzw. osiowe objawy zespołu nadpobudliwości psychoruchowej, jakimi są:
- Duża impulsywność
- Problemy z utrzymaniem uwagi
- Nadmierna aktywność
W dorosłym życiu mogą się one przejawiać w różny sposób, dając czasem bardzo niespecyficzne symptomy. Wskazówkami do wykonania diagnozy w kierunku ADHD mogą być między innymi następujące tendencje, zachowania lub sytuacje:
- Silne wahania nastrojów, połączone z niekontrolowanymi wybuchami złości
- Poczucie wewnętrznego niepokoju i nieustannego napięcia, a także nieumiejętność zrelaksowania się
- Ogromna niecierpliwość, zwłaszcza w stosunku do otoczenia
- Impulsywne, a niekiedy także ryzykowne zachowania, związane np. z wydawaniem pieniędzy, szybką jazdą samochodem itp.
- Utrzymująca się tendencja do spóźniania się
- Niewłaściwa organizacja pracy oraz różnych życiowych aktywności, brak zdolności planowania, a także trzymania się planu narzuconego z zewnątrz
- Nieumiejętność skupienia uwagi przez dłuższy czas, łatwe rozpraszanie się, skłonność do szybkiego nudzenia się
- Potrzeba doświadczania silnych wrażeń
- Trudność w utrzymywaniu dobrych, stabilnych relacji z ludźmi
- Częste zmiany pracy, nieumiejętność „zagrzania” nigdzie miejsca na dłużej
- Problemy w edukacji na różnych jej etapach (np. na w czasie studiów)
- Poczucie niepełnego wykorzystywania własnego potencjału
Jeśli zauważasz u siebie podobne skłonności lub zachowania – zdecydowanie warto zweryfikować, czy u ich podłoża nie leży przypadkiem niezdiagnozowany wcześniej zespół nadpobudliwości psychoruchowej. Nawet jeśli badanie wykluczy rozpoznanie ADHD, otrzymasz od diagnosty rzetelną informację na temat innych możliwych powodów doświadczanych przez Ciebie dolegliwości.
Diagnoza ADHD online w PsychoMedic
Diagnoza w kierunku ADHD to złożony, dwu- lub trzyetapowy proces. W PsychoMedic istnieje możliwość zrealizowania diagnozy w wygodnej dla Pacjenta formule online. Wówczas wszystkie badania wykonywane są zdalnie, a diagnoza taka uważana jest za w pełni wartościową formę badania psychologicznego.
W PsychoMedic diagnoza ADHD wygląda następująco:
- Na pierwszym spotkaniu psycholog-diagnosta zbiera możliwie jak najbardziej szczegółowy wywiad kliniczny, pytając o objawy, a także o historię dolegliwości Pacjenta.
- Drugie – około dwugodzinne spotkanie służy przeprowadzeniu odpowiednich testów psychologicznych, wśród których do najważniejszych zalicza się: przesiewowy test DIVA 2.0 oraz innowacyjny test neuropsychologiczny MOXO.
- Ostatnie – opcjonalne spotkanie przeznaczone jest na szczegółowe omówienie diagnozy oraz przekazanie potencjalnych zaleceń terapeutycznych
Po zakończeniu procesu diagnostycznego każdy Pacjent otrzymuje od nas profesjonalną opinię psychologiczną: pisemną diagnozę kliniczną.
Terapia ADHD u dorosłych – czy nadpobudliwość psychoruchową da się wyleczyć?
Zespół nadpobudliwości psychoruchowej to zaburzenie, którego niestety nie da się całkowicie „wyleczyć”. Istnieją jednak sprawdzone sposoby na znaczne ograniczenie negatywnych skutków ADHD oraz zredukowanie jego najbardziej uciążliwych objawów.
Coraz więcej badań wskazuje na to, że konsekwentnie realizowana terapia ADHD przynosi rewelacyjne skutki, nie tylko podnosząc poczucie dobrostanu psychicznego Pacjenta, ale także pozwalając mu na prowadzenie znacznie bardziej spełnionego i satysfakcjonującego życia. Najlepsze efekty przynosi połączenie farmakoterapii (którą nadzoruje zawsze doświadczony lekarz psychiatra dbający o odpowiedni dobór leków) z kompleksową psychoterapią, uwzględniającą specyfikę i indywidualne potrzeby każdego Pacjenta. Psychoterapia prowadzona jest najczęściej w nurcie poznawczo-behawioralnym i umiejętnie uzupełniana psychoedukacją, która – w miarę możliwości – obejmuje nie tylko Pacjenta, ale i jego rodzinę. Dzięki terapii Pacjent zaczyna lepiej rozumieć samego siebie, wzmacnia poczucie własnej wartości, a także uczy się wytrwale pracować nad koncentracją uwagi i nadmierną impulsywnością.